sabato 16 ottobre 2010

L’ARTI

Nuddhu ti senti, quando parri ‘r’arti,
non si poti campari ammenz’e storti,
‘stu vecchiu ciriveddhu si ndi parti
E ‘u fichitu bottìa forti forti;

non fannu athru chi gghiocar’e carti,
mi bussinu ch’i peri arret’e porti,
mi tagghinu, e mi tagghinu, ‘sti sarti,
non sannu si su’ vivi o si su’ morti!!!!

Penzinu sulamenti ‘a malasorti,
cianginu s’i castagni non su’ ‘nzerti,
cu’ ddeci figghi e vintiquatthru aborti
e sulu r’u…..Palluni, sunnu esperti;

i ciriveddhi sunnu curti curti,
ti veni mi t’i signi e po’ m’i scarti,
maravigghiati rinnu:”’I undi sciurti,
chi boli riri, ma chi esti l’arti”?

Ma po’ forhsi non hannu tutt’i torti,
l’arti non porta sordi ‘nt’e sacchetti,
si ha’ du’ liri ammenu ti cunorti,
athru chi arti, nci vonnu du’ spaghetti!!!

Eu sugnu fissa, chi campai ‘r’arti,
e l’athri sunnu ddhritti, non su’ storti,
campai sempri ‘i rrimasugghi e scarti,
su’ fissa e rrestu fissa, nfin’a morti!!!!!!!.....

(tratte da ‘sta’vita)

NIVICA……..

‘U sa’ ch’è bellu, ma’, tu non ci criri,
cca faci ‘a nivi pur’a Primavera,
comu? Ti pari sthranu? Ropu viri,
sì, faci friddu, è veru, è ‘na gghiaccera……

Tu ti cumbogghi, ti menti com’a jocca
E sta’ ssittata ddha, c’a stufa ‘i facci,
e vir’a nivi, ‘a viri quando fiocca,
non pari veru, rici:”Cos’i pacci”……

……Natali, ma’, nci penzi, tutt’aniti,
facim’a gghiotta, ‘i frittul’i pithrali,
pur’i vicini veninu, s’i ‘mbiti,
facimu puru l’arbir’i Natali…..

…Oh ma’, ‘spetta chi vegnu e ti cumbogghiiu,
ti lor’a panza o ma’?Chiam’a ‘nfermera,
non diri certi cosi chi non vogghiu….
….Vinniru tutti, ma’, pari ‘na fera…..

…Quandu po’ nesci, ropu “brindisamu”,
veninu tutti tutti, com’a prima,
‘nt’e festi ‘e carti, mamma, ndi scialamu,
facendu brindisi ch’a rrima…E senza rrima:

riss’u dottori chi non po’ mbivìri,
ma eu chi mi ndi futtu r’u dottori,
eu ti ndi rugnu…Un lithru, mamma, ‘u viri?
E quantu ti ndi rassi….’Stu’ me’ cori……

….Quali Natali, no’ ‘rrivau a Dicembri,
‘u fici ‘nt’o ‘spitali ‘u compleannu,
finiu tuttu l’undici Novembri……
…..Quali Natali e quali Capurannu!!!!!!

………Nivica, quanta nivi, è tuttu iancu,
ti veni voglia, quasi, mi t’a mbivi,
Maronna mia, comu sugnu stancu…..
……Me’ mamma si ndi ìu, ‘n’a vitt’a nivi…………

‘A LIBERTÀ

Aogghia mi mi spaccu ‘i cannarini,
a’ genti non ci piaci ‘a verità,
campa sthrisciandu nterra ch’i catini
e dici:”Non ti basta ‘a libertà?”

Ma quali libertà, mi cal’a testa?
E mi mi mentu semori ‘nginocchiuni,
po’ mi nci fazzu nott’e gghiornu festa,
c’a cur’all’aria, a tutt’i me’ pathruni?

‘A libertà mi vìu e non mi vìu,
‘a libertà mi sentu e non mi sentu,
mi cernu senza pala e senza crìu
e mi mi cociu sempri a focu lentu!!

‘A libertà mi fazzu comu fannu,
‘a libertà mi rormu senza sonnu,
‘a libertà mi scannu e mi mi scannu,
mi penzu e po’ mi scrivu….Comu vonnu!!

‘A libertà mi sputu a ffacci all’aria?
Mi piscu c’u sciroccu, senza boria?
Mi campu ‘nt’a mundizza, ‘nt’a malaria,
mi mangiu cucuzzeddhi c’a cicoria?

‘A libertà mi ggriru ‘nt’a me’ menti?
‘A libertà mi mi llathriu ‘nt’o fangu?
Mi stringi ‘a cinta e po’ mi stringi i renti,
libiru sì, mi iettu sempri sangu!!!!!!.......

….Ma l’omu comu jocca sta’ cuvandu,
su’ anni e anni chi l’ovu è sempri ddhà,
e finalmente carcosa sta’ spuntandu:
‘A testiceddha ‘r’a vera libertà!!!!!!!!!!!

L’ACCRISSI

‘Nt’a notti, ‘u suli, ambeci mi si curca,
si misi a passiàri a munti e a basciu,
ammenz’e nuvuleddhi, arret’e surca,
stirandu sempr’u coddhu,’ch’era mbasciu;

‘u maricchieddhu s’era ‘nnamuratu,
vicin’e stiddhi nd’avìa smirciatu una,
ormai era cottu, s’era cunzumatu,
viriva sulu e sulamenti….’A Luna!!

Ciangiva ‘u Suli lacrimi di focu:
:”Pirchì s’av’a ssuffrìri ‘i ‘sta manera,
non ndi virimu mai, mancu un pocu,
eu vaiu e mi curcu e iddha si dispera;

quand’eu mi curcu, iddha si rrussigghia”,
‘u maru Suli era ammenz’e guai,
putìumu formari ‘na famigghia,
ma comu, si no’ ndi virimu mai!!!!

Aia gghiucari sempri a mmucciuneddha
E non mi rormu mai, mi staiu ‘mpindutu,
ma val’a pena! Vardatila ch’è beddha!
Menthr’eu diventu iancu, sculurutu!!!.......

…….Un bellu iornu ‘a Luna si ‘mbicina
E iddhu quasi quasi non nci criri,
‘a viri beddha, rrussa, china china,
non poti, no, non poti cchiù ssoffrìri……………..

………….’I vittiru cusì, quasi ‘mbrazzati,
pi’ du’ minuti non si vitti nenti
e iddhi, ‘i mari, erinu scialati
e ‘i stiddhi, ‘o scuru, rririunu cuntenti!!!!!

Vicin’o Pararisu c’u Signuri,
ddha si sintiva ‘u Suli e allura rissi:
:”Amuri, amuri meu, amuri, amuri”…….
…..Scurau ‘u mundu, succirìu l’accrissi!!!!!!!!!!!!!!!!

POVIRA GENTI!!

Povira genti, chi cundanna brutta,
ittata ddha, ammenz’a so’ llordìa,
c’a fami chi si tocca, ‘a bucca ‘sciutta,
chi campa pi’ scummissa e fantasia;

povira genti, poviri figghioli,
ch’i testi cumbinati a piricuddhi,
cu’ scarpi senza tacchi e senza soli
e niri, biscottati com’e ‘nzuddhi!!

Scuri su’ iddhi e tutt’u mundu è scuru,
sul’a llordìa ‘i faci un pocu ianchi,
supr’a ‘sta terra vannu muru muru,
poviri figghioleddhi, vecchi e stanchi!!

Ch’i panzi sempr’all’aria, maricchieddhi,
cull’occhi chi ti tagghin’i bureddha,
peggiu r’i cani, mari ‘nnucenteddhi
e niri, comu tartir’i pareddha;

ch’i bambuleddhi fatt’i pezza e fangu,
‘a scaza, ‘a nura, mari criaturi,
menthri r’i peri già nci scula sangu,
iocunu, mi cunfundun’i duluri……..

…….E i ‘randi:Mammi, pathri, nonniceddhi,
cull’occhi spalancati ‘nfacc’e stiddhi,
ch’i mani sthritti sthritti, maricchieddhi,
pregunu un Cristu Niru….Com’a iddhi!!!!!!!!!!!

(poesie tratte dalla raccolta intitolata “Chiuviva finu finu”)

L’AMICU MEU

Cu’ è chi nt’0 mumentu r’u bisognu
Ti porgi ‘a manu, ti runa ‘nu cunzigghiu,
pi’ mia ristà e rresta sempri un sognu,
comu firmari ‘u schiantu r’u cunigghiu;

cu’ è chi ti ‘mbicina ammenz’e guai,
cu’ ven’i facci forhsi ti saluta,
pirò sta’ certu non ‘mbicina mai,
si sta’ luntanu, tirrassa, ti ssicuta!!!!

Cu’ voli anda e cu’ non voli manda,
cusì si rissi sempri ‘o me’ paisi,
si ti bisogna un chiovu, un pezz’i landa,
si non ti movi tu, passinu misi!!

E sentu riri, r’a matin’a sira:
‘U sa’ cu’ mi ‘iutau?’N’amicu meu,
non è pi’ ‘mbiria, ma ‘a me’facci è nira,
peggiu ‘i ‘na ‘nzuddha ‘mbrischiata cu’ ‘n’ebreu……

E ogni tantu mi fazzu ‘u solitariu,
‘mbrischiu, mi sentu sulu, ‘a nura, ‘a scaza,
po’ iettututt’i carti all’ancallariu
pirchì non throv’a nuddhu mi mi iaza!!

L’amicu meu, cu’ è l’amicu meu?
Eu haiu sulu e sulament’a mia,
l’amicu r’u me’ cori sugnu eu,
m’incunthru, quando passu, ammenz’a via;

e quando, rraramenti, haia parrari,
mi mentu acant’o specchiu e mi cunzolu,
‘ill’athra parti c’è cu’ sapi stari:
:Parrandu ndi scialamu, chi figghiolu!!

Mi vardu, parru e ciangiu sulu sulu,
eu su’ l’amicu meu e nuddhu cchiù,
iastimu, iettu cauci com’o mulu
e po’ mi fazzu rrussu virdi e blù!!!!!!!

CHI SCRIVU A FARI

Non leggi nuddhu, manch’i manifesti,
e mancu Cenerentula o Geppettu,
giurnali, libri, manch’i ‘mbit’e’ festi,
figuriti si lleggiunu in diàlettu….

…Si nuddhu leggi, eu chi scriv’a fari,
a cu’ nc’i ‘mbiddhu ‘sti me’ fatticeddhi…
…Ma ormai chi fazzu, l’aia cancellari?
No,no,fazzu piccatu, maricchieddhi;

e scrivu, torn’a scrivir’ogni gghiornu,
sempri sperandu chi carcunu leggi,
e chianu chianu, com’on papatornu,
mi sthrr’u pantaluni supr’e seggi!!

‘Na ‘ota eu pinzava, veramenti,
ch’a genti era sciorbàta, non viriva,
cusì m’era convintu, onestamenti,
ch’apposta nuddh’o mund’ormai liggiva;

ma po’ mind’accurgìa chi tanta genti,
r’u povireddhu ‘o ‘randi ‘nthrallazzista,
du’ cosci, du’ ‘ngunagghi e, tempu nenti,
stati tranquilli, chi nci ven’a vista!!

Comun ci veni puru a ‘ddhu ficus
Chi miscit’a’ pignata r’i rinari,
sia ‘randi, vecchiu, opuru ‘nu muccusu
chi l’occhi nci diventunu….Lampari!!

Comunqui non ci pozzu fari nenti,
si non vonnu liggìri, ch’aia ffari:
: ‘I pozzu cunzigghiari”Stat’attenti,
vardati, pur’u lèggir’è campari……….

……E scrivu sempri, nfin’a chi ncia fazzu,
nfin’a cu’ ciriveddhu ancora rreggi,
pirchì eu crìu, vi ggiuru, mi mi ‘mmazzu,
quand’eu non scrivu cchiù…….’A genti leggi!!!!!!!!!!!!!

THRAMONTU

‘U suli si ndi cala a pocu a pocu,
pari chi rriri, cu’ ‘ddha facci tunda,
rrussu, ‘chi ddivintau ‘na padda ‘i focu,
e sbranduria, ‘ppoiandusi ‘nt’all’unda….

…E ‘nfunda chianu chianu un pezz’i cori,
menthri ti sent’un vermu, picciriddhu….
…Ti quagghia ‘u sangu, quand’u suli mori
E senti chi sprufundi anit’a iddhu…….

QUANDU CAL’O SULI

Quandu cal’o suli
Si stut’a primavera,
si ddumin’i pinzeri
si inchi ‘a testa ‘i niru,
quando finisci ‘u iornu,
finiu tutt’o mundu,
non pisti manc’a terra,
ti senti rimbambiri,
ti senti a menz’altezza,
ti senti rrinasciri,
e viri tutt’a vita
chi cila peri peri
CAL’A PASTA
...CAL’A PASTA
Eu ti vardu, tu mi vardi,
ndi vardamu tutt’i dui:
:”’I sarbasti, poi, ‘ddhi sardi?
Oggi simu sulu nui….

….Du’ palori e dopu basta,
no, cchiù avanti non si và,
tu turnasti…Pura e casta,
eu, in odor’i santità…..

….Eu cuntinuu a vardari,
speranzusu chi…Cu’ sa’….
Po’ mi vardi…Lassu stari
E ti rass’in libertà…..

…Ma mi rresta ‘u chiovu fissu,
cchiù ti vardu e cchiù macinu,
iazu l’occhi e ‘u Crucifissu….
…Varda com’a ‘nu mastinu!!

E ti chiamu, ma non senti,
puru surda…Ti ‘nzurdisti?
Comu?....Non ci nesci nenti?
Ma chi dici, chi ‘mbivisti…..

…Eu cull’occhiu…Penethranti…
….Sulu l’occhiu ormai è cusì,
iddha, sguardu cchiù…Distanti:
”Chi è oggi, Martedì?.....

…E cusì iurnati sani,
eu ti vardu, ndi vardamu,
vol’o tempu ammenz’e mani,
passa, menthri…Ndi ‘mbecchiamu….

….E ti vardu, tu mi vardi,
va a finiri chi…Scoppiamu:
:”Rassa stari, pigghia ‘i sardi….
…Cal’a pasta…Chi mangiamu!!!!!!!!

‘U RIAULU

Peppinu, non ti fari ‘mpapocchiari,
ma ‘u ciriveddhu l’hai a cifolè?
Non gghiri sempri appressu ‘e pallunari,
cu’ rissi ch’u riàulu non c’è?......

Pirchì, si to’ mugghieri t’accarizza,
s’u figghioleddhu ciangi e faci “nghè”,
s’a’ scina si gghicau e non si ‘ddhrizza,
chistu non è ‘u riàulu, cu’ è?.......

….Si non rrinesci mancu mi rrispiri,
si campi muru a muru c’u ‘spitali,
s’a fami ti sciorbàu e ormai non viri
e si ti ‘ffuchi sempri ‘nt’e cambiàli;

s’i morti, ormai, si ponnu ‘mpaticari,
si ndi scacciaru, ndi ficiru a purè
e s’i muntagni sunnu tutti a mari,
tu penzi ch’u’ riàulu non nc’è?

Comu, si ti ‘bbuffaru a tumpulati,
s’ormai ‘stu mundu non risciata cchiù,
s’i figghi r’i to’ figghi su’ ddrhogati,
tu ti rumandi, cu’ fu’ e cu’ non fu’?

Non viri chi ti inchin’i’ bampugghi,
‘u mundu ddivintau ‘na porcarìa,
campamu sulamenti ‘i rrimasugghi:
:Cririnci, iapri l’occhi, sent’a mia!

Ma comu, ancora ‘nzisti?Iapri l’occhi,
non viri chi nnatamu ‘nt’o fumeri?
Non senti chi ndi mangin’i’ pirocchi?
Ndi ‘nfracitammu ormai r’a testa ‘e peri!!

‘A curpa ‘i tuttu chiddhu chi ssucceri,
(Aogghia ch’a ssicuti e dici “Sciò”,
ambatula chi vardi peri peri)
‘a curpa è d’u’ riàulu………….O no????!!!!!!
Si putiva parrari ch’i ‘ceddhi

Cu’ ndi sarba, ormai simu fritti!
Oggi ‘u mundu non duna rrispiru,
menthri gira tinimundi sthritti,
quanta genti,Maronna,cariru……

…Mancu Zorru ndi poti ‘iutari,
‘nt’a ‘sta terra chi sbombica mali,
cacchi cosa putiumu fari,
sulamenti s’aìumu…L’ali….

…..Si putiva parrari ch’i ‘ceddhi,
nci riciva:”Vulati, vulati,
stat’attenti ‘ch’i muddhicheddhi
fannu mali, su’ ‘mbilinati;

si vi chiaminu, non vi firati
mi scinditi ch’i peri ddha ‘nterra,
sinnò frischiunu ‘i fucilati
e ssucceri ‘n’authra guerra”……….

Si putiva parrari cu’ iddhi,
veramenti ‘i faciva fuìri,
nci riciva:”’Mbrazzativ’e’ stiddhi,
stat’attenti non m’at’a carìri;

stat’attenti chi l’omu è sarbaggiu,
si vi trhatta, non v’u ‘mbuccati,
sapi fari sulu dammaggiu…….
…….Itavindi cchiù gghiati, cchiù gghiati!!

SI cariti e tuccati c’a zampa,
stati fermi, non vi iazati,
non frischiati e…….Dopu ‘na stampa…….
…….ZZitti, zzitti…..Vulati,vulati………………………..

(da: “un muru iatu iatu”)

‘U BUCALACI

‘Na jumara ‘i bucalaci
Baviandu tutt’a shtrata,
scìùlandu ammenz’e sthraci,
si faciva ‘a passìata;

tutt’on thrattu ‘i ‘n’armacera,
si sciuppau un pezz’i caci
e ‘nchiovau, ‘sta bandera,
dhritta dhritta un bucalaci!

Era ‘u re r’i bucalaci,
maricchieddhu ‘u papatornu,
era ormai senza paci:
S’era rruttu menzu cornu;

e ciangiva:”Comu fazzu”,
piccìava,chi talornu:
”Va a finiri chi mi ‘mmazzu,
comu campu cu’ ‘nu cornu?”

E ggrirava forti forti:
”No, ‘sta vita non mi piaci,
senza cornu mugghi ‘a morti!
Sugnu ‘u re r’i bucalaci”……….

….E pinzari chi nc’è genti
Chi cumbatti nott’e gghiornu,
prega, ciangi, shtringi i renti,
mi si caccia…….Cacchi cornu!!!!!!!!!!

‘A VACCA

Comu simu cumbinati,
focu meu chi pigghia pigghia,
va’ a finiri, chi p’i rrati
ndi ‘mpegnamu pur’a figghia!

Pirchì ‘u mundu ormai si fici
Un caddaru ‘i prima classi:
:Cu’ du’ sardi, cu’ du’ lici
E cu’ puddhasthreddhi ‘rassi;

oggi pi’ tirar’avanti,
cu’ du’ sorba e du’ cachì,
s’av’a gghiessiri “briganti”,
pirchì ‘u mundu esti cusì………

………’MMagginativi ‘na vacca,
‘randi ‘randi, senza testa,
cu’ ‘na panza chi nci spacca
e ccu’ llatti…Mi ndi ‘mpresta;

è ‘na vacca ‘u mundu, genti,
e ‘sta nostra Italia stanca,
p’i pathruni (‘sti fitenti),
è ‘na minna ianca ianca;

unu ‘ddhatta e ll’athru zzuca,
fannu a turnu ‘na poppata,
malanoa chi m’i ‘ffuca,
‘sti viteddhi ‘i gran parata……

…ZZuca, zzuca e mungi mungi,
nci sprupparu pur’a panza
e carcunu ancora pungi……
….’U Signuri mi ndi scanza…….

….Nui, chi ssimu ‘n’athra rrazza,
mancu latti ‘nt’e buttigghi,
pirchì ‘a vacca a nui ndi ‘mmazza
si nci ‘lluntanam’i figghi……

….E c’a minna ormai ‘rrappata
Chi nci ‘mpendi nfin’e peri,
stanca, vecchia e mbisiccata,
‘spetta, calma, i giustizieri;

‘spetta l’urtimi zzucati,
ddha ittata ammenz’o fangu,
e i viteddhi, risgrazziati,
nci zzucàru latti e sangu……………….

(da “si bboli diu”)

‘A PREGHIERA

‘Na vota un povirettu, risgrazziatu,
ch’aviva un figgi picculu, malatu,
ciangiva dispiratu, povir’omu,
vulìa pregari e non sapiva comu;

‘na vita ‘i stenti, athru chi pregari,
passata nott’e gghiornu a laurari,
c’a testa sempri china ‘i pinzeri,
e quando s’i ‘mparava ‘ssi preghieri…..

….Ciangiva ‘u maru, menthri ‘u figghiceddhu,
sempri cchiù ssiccu, sempri malateddhu,
vardav’o pathri, figgi, cori d’oru:
”Papà”, nci dumandava,”allura moru?”;

e ‘u pathri si faciva un pizzicuni,
occhi pisanti, chin’i lacrimuni:
”Chi dici, figghiu! ‘Spetta, ti cumbogghiu,
non diri ‘ssi palori ‘chi non vogghiu!

‘Mbrazzimi figghiu, sthringimi cchiù forti,
‘mbrazzim’amuri, non parrar’i morti,
‘a morti non si pigghia ‘e figghioleddhi,
si leva sulamenti ‘e vecchiareddhi……..

……Varda Ninuzzu, varda chi ‘ccattai,
varda quantu giocattoli chi nd’hai,
ioca, bell’i papà, non ti firmari,
ioca Ninuzzu, ioca, non parrari;

‘a mamma, ti rricordi, poviretta,
riciva ch’a priàri non c’è fretta,
ma ora vinni l’ura e eu non sacciu,
com’aia ffari, staiu niscendu pacciu!

….”Papà”, ggrirau Ninuzzu ‘nta ‘nu jatu,
“Papà,papà, non sugnu cchiù malatu,
aiutimi mi scindu, prestu, iamu,
aiutimi mi scindu chi pregamu;

eccu, ora ‘nginocchiti papà,
e sthring’i mani forti, eccu cca’,
e ora rici chianu, appress’a mia,
forza papà, forza:”AVI MARIA”……………

(da “caru guvernu”)

VULIRI BENI

Cu’ avi ‘na famigghia mi capisci,
“vuliri beni”, oggi com’a ‘eri,
‘i quando scura nfin’a quando brisci,
sapiti chi vol diri p’a’ mugghieri?.....

…..Ittari ‘a spazzatura r’a matina,
po’ priparar’u latti p’a figghiola,
inchiri tutt’i scarpi ‘i cromatina
e ‘ccumpagnari sempri ‘i figghi ‘a scola;

iri p’a spisa, ammenu pi’ du’ misi,
spostari ‘a cristallera ‘nto soggiornu,
‘nchiovari quathri, ‘ncoddhari sempri pisi
E po’ lavari ‘nterra, senza scornu;

‘ggiustar’u lavandinu quando spandi,
pigghiari a mmuzzicati ‘a lavatrici,
“vardari” ‘a figghia, chi ssi “fici ‘randi”
E non gghiocar’e carti cull’amici…….

…Pittar’a casa ch’è ‘na schifenzia”,
pavar’i cambìali quand’è ura,
vistìr’i figghi ch’è ‘na “porcheria”,
si nci su’ buca, stucchiàr’i mura;

‘ggiustar’a porta chi non chiur’affattu,
cangiar’a lampadina fulminata,
po’ ìr’a standa, portari fora ‘u iattu
e gghiaccurar’i figghi ammenz’a sthrata…..

…..Inzomma, p’a mugghieri ‘u grand’amuri
È mentir’u to’ cori ‘nta ‘na spasa,
ed essiri dispostu a tutti l’uri
e, soprattutto…….Purtari sordi ‘a casa!!!!!!!!!!

PEPPINEDDHU

Quandu mi sentu tristi e scunzulatu,
quand’u me’ cori rresta friddu e chiusu,
quando mi sentu tuttu scumbinatu
e ‘u ciriveddhu meu è fora usu…..

…..Allura penzu sempri a Peppineddhu,
poviru criaturi,imburutu,
supr’a ‘na carrozzella, maricchieddhu,
cull’anchi ‘mpisi,tuttu rricugghiutu:

‘U viu ‘nchiovatu ddha, cu’ so’ duluri,
cull’occhi azzurri e ‘randi com’o mari,
eppuru, nci bastava, ‘o criaturi,
vardari all’athri, curriri e gghiocari;

poviru Peppineddhu, si scialava,
thruvava ‘a forza puru pi’ scherzari
e quando cacchirunu ‘u stuzzicava,
‘nt’all’occhi cumpariva ‘n’unda ‘i mari;

pirò, cu’ nnenti, po’ si rripigghiava,
scherzava, cu’ ‘ddha vuci ‘i vecchiareddhu,
poviru Peppi comu cancellava
tutt’i duluri e chianti, maricchieddhu……..

…..Quandu nci penzu, ricu:”Ma su’ pacciu”,
apo’, cu’ Peppineddhu avant’all’occhi,
‘ddha lacrimeddha subitu m’a cacciu
E non mi penzu…….Fazzu scarabocchi!!.........

SPISIDDHI

‘U sorrisu r’un figghiolu,
‘a bellezza r’un bocciolu,
‘nta ‘stu cielu senza stiddhi…
…E chi ssunnu….Su’ spisiddhi!!

‘Na canzuna ruci ruci,
‘na famigghia senza…Buci…
….E ‘na rindina chi vola
Supr’a spaddha ‘i ‘na figghiola;

e ‘a gioia di ‘na mamma
e l’amuri chi ti ‘nfiamma,
‘u caluri di ‘na manu
Chi ti sthringi chianu chianu;

e ‘u partu:Un criaturi!
Tanti lacrimi d’amuri,
e l’azurru di ‘stu mari
e l’affettu r’i to’ cari……..

…..Su’ spisiddhi ‘i ‘nu focu
Chi si stuta a pocu a pocu,
e ‘stu misiru braceri
non caddia manch’i peri;

ah, ‘na bella bamparizza,
gioia, amuri, cuntintizza…..
…C’a sputazza nenti mbiddha,
rresta sulu……’Na spisiddha!!!!!!!!!

DDHI COSI…………

Spuntinu all’inthrasattu,
senza mi tind’accorgi,
basta mi si’ disthrattu
e ‘u dubbiu athroci sorgi;

‘nt’ananguleddh’i sthrata,
‘nt’on bar o ‘nt’on purtuni,
sutt’a ‘na barcunata,
opuru ‘nt’o iaddhuni;

spuntinu com’e coccia,
d’a sira a’ matina,
tempu mi ‘mpizz’a broccia
‘nto pett’i ‘na iaddhina!!....

…E ‘llonghinu ‘nta nnenti,
e tu n’e po’ firmari,
su’ tantu prepotenti
chi mancu ‘i po’ tagghiari;

s’i mmucci è peggiu ancora,
pirchì non ponnu stari
e quando nesci fora
ti fannu rrussicari!!

Sbuchinu tutti cosi,
spuntin’i tutt’e parti,
su’ ‘rossi, su’ vistosi:
Su’ jolli, ammenz’e carti……

….Su’ peggiu ‘i ‘na mannara
Chi cala supr’a testa,
cchiù brutt’i ‘na mavara
quand’è vistut’e festa!

Si ‘ntorciniunu e ‘llonghinu,
cumbogghinu ‘sta terra,
si sthruzzinu, si ‘mbrogghinu,
fra iddhi fann’a guerra;

pi’ iddhi nci su’ sciarri,
lotti senza quarteri,
pi’ iddhi non ti parri
mancu c’u to’ porteri!

Quandu nci sunnu, basta,
arretu non si torna,
sunnu du’ pip’i rasta…….
…..Chi ssunnu? ………Sunn’i corna!!!!!!!!!!!!

(da “cos’i pacci)

L’AUTOBUSSU

Av’i quando eu nascìa
Chi mi piaci caminari,
forhsi, è veru, è ‘na mania,
pirò vogghiu passiari;

l’athru iornu, me’ mugghieri,
datu ch’eu aìva fretta,
rissi:”No, non gghir’a peri,
po’ ti stanchi, rammi rretta”……

…Fù cusì chi, pi’ sbintura,
longu longu, com’on thrussu,
datu ‘u tempu e data l’ura
eu ‘nchianai ‘nt’all’autobussu!!

Pi’ l’amuri r’a Maronna,
un macellu, un pigghia pigghia,
a cu’ nci sciuppar’a gonna,
a cu’ nci pistar’a figghia….

….Ia mi ‘nchian’e mi spingìru:
”Non viriti, nc’è ‘a signora”,
e cusì mi rridduciru
chi rristai c’un brazz’i fora!!

Ropu stent’e contorsioni,
cu ll’aiut’i ‘nu cristianu
e cu’ cacchi distorsioni,
rriniscia mi tir’a manu;

menthr’ancora massaggiava,
iastimandu tutt’i Santi,
supr’on peri mi nchianava
com’on pisu d’elefanti……

…’A signora, chiddh’e latu,
‘nti ‘na curv’a maricchieddha,
mi rassau senza jatu,
mi chiana…Nt’e luppineddha;

comu ìa mi mi giru
e mi cercu mi m’a scoddhu,
vitt’i sgrinciu un cosu niru,
mi sintia tirar’u coddhu…..

….Era un vecchiu ‘nto sportellu,
cu’ ‘na facc’i tartaruca,
chi c’u manicu ‘ill’umbrellu
si spassava….Mi mi ‘ffuca;

propriu supra r’u bizolu,
sent’un brazzu supr’a spaddha,
vardu e viu nu’ figghiolu
tuttu lordu e chin’i rraddha;

e pi’ giunta c’u gelatu,
chi, sculandu chianu chianu,
mi cariva, Crist’amatu,
‘nti ‘na ricchj e supr’a manu……..

….’Na frenata e fua ‘nchiovatu,
cull’umbrelu e ‘a corsettina,
supr’e peri ‘nu surdatu
e ‘u gelatu….Arret’a schina;

mi ‘rrivau ‘nu spintuni,
no’ scindia manc’u bizolu,
mi thruvai ‘nt’o sthratuni,
eu vi ggiuru, fici un volu,

e sbattia ‘nti ‘na tabella,
c’u figghiolu supr’e spaddhi,
‘nt’e ginocchia ‘na cartella
E ‘u surdatu….Supr’e caddhi!!

‘I ‘ddhu iornu sempr’a peri,
chi mi roli ancora ‘u mussu,
e nciu ricu a me’ mugghieri:
”Non parrari ‘r’autobussu”!!!!!!!!!!

(da “p’un pilu”)

‘A ‘NFEZIONI

Bongiornu ‘mmari Lola,
scusati,vaiu ‘i fretta,
nc’è Cicciareddh’a scola
e me’ maritu ‘spetta…..

Cummari, binirica,
vi viu ‘bbundanziusa,
e vostra figghia Mica?
Nci voli mi si spusa?

Chi mi ‘mbattiu, cummari,
menthri vardav’a crapa,
chi m’epp’a capitari,
‘n’a muzzicau ‘na lapa!!

Era ‘na lapa ‘rossa,
cummari ‘MMaculata,
Mica era peddh’e ossa
E ora……..Tutta unchiata!!

E si, cara cummari,
eppi ‘sta muzzicata,
si misi a zanniari,
cusì rristau unchiata;

e nciu riciva, vai,
va’ fatti visitari,
non mi sintiu mai,
cusì s’epp’a curcari;

quando chiamai ‘o dottori:
”Vuliti ‘a me’ opinioni?”,
Mi rissi ‘ddhu signori,
“Purthroppu è ‘na ‘nfezioni”!!

Scusati MMaculata,
forhsi non haiu crianza,
va beni ‘a muzzicata,
ma propriu…..Supr’a panza?

Cummari, malignati!
Vi portu i testimoni,
cusì po’ non parrati…..
….Mannaia ‘a ‘sta ‘nfezioni!!

Va beni, ormai ll’avi,
è ‘nutili ssu’ scattu,
cummari, ma quant’avi
chi ssucciriu ‘u fattu?

Oggi su’ novi misi,
nci fici ‘i gniziòni,
nci resi’u Sali ‘ngrisi,
ma nenti, fu’ ‘a ‘nfezioni;

non sacciu cchiù, Signuri,
ormai su’ novi misi,
è china ‘i duluri
e eu ch’i brazza ‘mpisi……..

Sintit’a mia, cummari,
‘u fattu ormai si fici,
sapiti ch’at’a fari?.......
……Chiamat’a levatrici!!!!!!!!!!!!

‘A CAMMICIA

Signuri,mi ittasti supr’a terra
Mi camp’a stentu e senza nuddhu scopu,
tantu ch’u mal’i testa a mia m’afferra,
si penzu a chiddhu chi mi ‘spetta ropu;

pirchì cchiù avanti vaiu ‘nt’a ‘sta vita
e cchiù eu mi nd’accorgiu chi non cangia,
ch’è sempr’u stessu, cu’ mugghieri o zzita,
cu’ figghi o senza figghi no’ sthracangia……..

Si nasci furtunati e c’a cammicia,
non c’è bisognu mi t’u ricu eu,
pirchì ‘nt’o mundu c’è cu’ mangia licia
e cu’ si mangia Roma e ‘u Colosseu!!

C’è genti rricca e china ‘i proprietà,
chi campa a sbafu, senza grattacapi,
e quand’un pathri mori:Eredità,
di sordi a sacchi, purceddhuzzi e crapi;

e athr’ambeci iochin’a schedina
pi’ passatempu e senza cognizioni,
vardinu i risultati e ‘a matina
su’ vispi, allegri e chin’i milioni!!

Signuri, su’ dec’anni ormai chi gghiocu,
schedina, ‘e cavaddhi, all’enalottu,
ma non c’è versu, mancu si T’invocu:
Eu mangiu sempri rrisu c’u biscottu;

ormai su’ rrassegnatu cu’ ‘ddha licia,
‘ddhu rrisu, ‘ddhi biscotti e ‘ddhi patati,
nascìa senza ‘ddha classica cammicia,
‘a scaza, ‘a nura e l’occhi ‘ngariddhati………

…..Su’ pessimista e senza cchiù fiducia
E chista,Gesù Cristu, è ‘a me’ preghiera:
:”E’ bberu, non mi rasti ‘na cammicia,
ma ammenu, m’a vo’ rari……..’A canettera???”!!!!
‘A CASCIA

Quatthru pezz’i lign’i nuci,
quatthru tauli ‘nchiovati,
cu’ ‘n’immaggin’e ‘na cruci,
simu bell’e sistemati!

Chist’è l’urtima dimora
Chi nd’accogli a tutti quanti,
mancu unu resta fora,
vecchiu, rriccu o mendicanti!.....

Quind’è ‘nutili ‘nt’a terra,
tuttu ‘st’odiu chi ndi ‘nghiutti,
tuttìa ‘mbiria chi ndi ‘fferra,
sciarri, lotti e cosi brutti!

Tantu, chiddha è ‘a nostra fini:
:Quatthru mura longhi e sthritti,
su misura, chini chini,
‘i ‘sti nosthri corpi ddhritti;

Beddhi, rracchi, vecchi e brutti,
signurini o giuvinotti,
storti, sicchi, sani o rrutti,
‘rriva l’ura e simu cotti!!

E pirciò cacciam’a grana,
divirtimund’e mangiamu,
pi’ ‘na vita bella e sana
e i rinari n’e’ ‘ccucchiamu…..

….Pirchì quando simu chiusi
‘nt’a ‘ddhi quatthru tauleddhi,
simu quatthru…..Porcarusi,
sutt’e corpa r’i marteddhi;

e si nd’i purtam’appressu
tutt’i sordi chi sarbamu
non ndi serbirann’u stessu,
tantu, non……..Risciuscitamu;

‘nfracitannu anit’a nui
e s’i mangeranno i vermi,
non si scappa e non si fùi,
sim’i stessi, friddi e fermi;

quindi mugghi mi spindimu,
‘nti ‘sta vita chi ndi stanca,
megghiu mi ndi divirtimu,
menthr’a cascia……..Si sbalanca!!!!!!!!!.........

(da “’a vita,’a morti e ‘u pathraternu) primo libro, stampato nel 1966

TUTTA VISTUTA ‘I IANCU

“Pirchì”; ciangiva ‘u pathri, maricchieddhu,
“povira picciriddha, e chi nc’inthrava,
era ‘nu nenti, ‘nu giocattuleddhu
e m’u spasciaru, menthri mi scialava….

…E nci rrumpir’a corda, tutt’on thrattu,
e nci tagghiar’u filu r’a parola,
non dici cchiù “papà”, non ‘nzurt’o iattu,
non ciangi cchiù chi voli ìri ‘a “ccola”……….

…..’I bambuleddhi sunnu tutti ‘ddha’,
parinu rricugghiuti ‘nt’o duluri,
nc’è puru chiddha chi dicìa “papà”,
fridda, gelata, senza cchiù caluri;

‘ddha maniceddha ch’i sthringiva forti,
ora ‘i rassàu friddi, senza jatu,
pari chi ss’a spartir’a brutta sorti,
comu ‘nu lettu sparti c’u malatu…..
….Giocattuleddhu meu, vistuta ‘i iancu,
ceddhuzzu mortu ‘nti ‘na gabbia r’oru,
‘spettim’amuri, ‘spetta, sugnu stancu,
iampra ‘ssi brazza, ‘spettimi chi moru;

ormai chi fazzu, campu pi’ campari?
Si sbacantàu ‘na casa, tu ggriravi:
”Papà, papà, papà, vogghiu iocari”,
oh farfalleddha mia, comu volavi……

…Vuliva ddivintari picciriddhu
Mi capu puru eu ‘nt’a gabbia r’oru,
vuliva cori a cori mi mi ‘mbiddhu,
eccu, ‘u papà, eccu ch’ora moru!

E ndi volamu ‘ncielu, supr’e stiddhi,
ch’i nuvuli iocàmu a ‘mmucciuneddha,
c’a luna chi ti brilla ‘nt’e capiddhi,
vistuta ‘i iancu e d’oru, figghia beddha;

ammenz’all’angiuleddhi ndi volamu,
‘mparim’a sthrata, prestu figghia mia,
rammi ‘na manu, forza chi ‘nchianamu……..
…..Angiulu, anit’all’Angiuli, cu’ tia”!!!!!!!!!!!!!

‘A CUSCIENZA

Su’ cos’i pacci, cos’ill’athru mundu:
Genti chi sthrica sempri terra terra,
ch’i per’a’ fossa, chi già tuccàu ‘u fundu
e ammenz’e peri ndi cila ‘n’athra guerra;

cristiàni senza casa né famigghia,
omini senza Pathria e senza Diu,
‘mbrischiati ‘nta ‘stu sorta ‘i pigghia pigghia….
…Pur’un ceddhuzzu ciangi:”ZZiu,zziu”…..

….Figghioli chin’i muccu e chin’i rraddha,
c’a facci ianca e l’occhi spruneddhati,
c’a panza a purtuallu ch’è ‘na padda
e bavi e muccu tutti ‘mbuddhuriati….

…E ddhroga, mafia, ‘mbrogghi e delinquenza,
e ‘mbiria, lotti, lutti e malanovi…
….E ‘a cuscienza? Cu’ sapi und’è ‘a cuscienza?
Aogghia mi firrìi, ormai n’a throvi;

‘a vittiru passari e scumpariu,
‘mmucciata arret’a mmaschira e parrucca,
tanti ‘a chiamaru, ma no’ rrispundiu,
pirchì ‘stu mundu nci stuppau ‘a bucca…..

…Nci rissi ‘on vecchiareddhu l’athru iornu:
”Oh nonnu, c’a cuscienza ‘u mundu cangia?”
Mi rrispundiu, rrirendu senza scornu:
” Chi è ‘a cuscienza? ‘Na cosa chi si mangia?”

E ‘n’athru vecchiareddhu, cchiù ‘ddhavia,
mi rissi:”Aundi curri, veni cca’,
non ti ‘mmazzari, ‘spetta, sent’a mia,
pirchì ‘a cuscienza……..Muriu tant’anni fa’!!!!!!”………